Podział majątku jest możliwy po ustaniu małżeńskiej wspólności ustawowej np. po uprawomocnieniu się wyroku orzekającego rozwód, po zawarciu umowy o rozdzielności majątkowej. Zatem możliwy byłby podział majątku nawet jeżeli sąd nie orzekł jeszcze rozwodu.
Sąd w toku tego postępowania ustala skład i wartość majątku wspólnego na datę ustania wspólności majątkowej. Jeżeli strony nie są zgodne co do wartości majątku sąd jest zobowiązany do jego ustalenia, w tym celu dopuszczany jest dowód z opinii biegłego rzeczoznawcy. Sąd pobiera zaliczki na poczet opinii od obu stron postępowania. Na wniosek jednej ze stron ustala nierówne udziały w majątku wspólnym (zasadą są równe udziały), dokonuje rozliczenia nakładów z majątku wspólnego małżonków na majątek osobisty małżonka, oraz z majątku osobistego na majątek wspólny. Nakłady z majątku osobistego jednego małżonka na majątek osobisty drugiego małżonka są rozliczane w odrębnej sprawie cywilnej.
Sąd dokonuje podziału majątku w ten sposób że przyznaje jednemu z małżonków na wyłączną własność składnik z majątku wspólnego z obowiązkiem spłaty. Sąd może podzielić składnik majątku wspólnego (jeżeli jest to możliwe) i przyznać poszczególne części majątku małżonkom z obowiązkiem dopłaty lub bez. W sytuacji gdy żadna ze stron nie wyraża zgody na przejęcie majątku, sąd dokonuje jego podziału przez sprzedaż w drodze licytacji komorniczej (wariant najniekorzystniejszy).
W orzeczeniu kończącym postępowanie sąd dokonuje także rozliczenia kosztów sądowych, w tym wynagrodzenia biegłych sądowych, rozliczając uiszczone zaliczki.